ويژگي ياران امام زمان (ع) در قرآن


 

نويسنده: دکتر جمالي، استاد حوزه و دانشگاه




 
در مقوله معارف ديني دو رويکرد وجود دارد:
رويکرد نهادين (ظاهري):عده کثيري به دليل بي رنج و زحمت بودن آن اين رويکرد را انتخاب کرده اند(فاسقين و منافقين جزءاين گروه اند).
رويکرد يقين، اخلاص و شهادت: به دليل اينکه انسان بايد همه دارايي خود را دراين راه بگذارد اين عده بسيار اندک اند.(ياران امام زمان جزءاين گروه اند)چرا باوجود تعدادزيادي منتظر ظهور، حضرت مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف)قيام نميکند؟ زيرا آن تعدادي که به رويکرد اول توجه دارند غالب اند.در قرآن 330 بار کلمه قل آمده است که همه حاکي از هشدارهاي تکان دهنده است. يکي از اين هشدارها آيه 100 سوره مائده است (بگو پليد و پاکيزه يکسان نيست هرچند کثرت پليد تو را به شگفت آورد). يعني گاه کثرت افرادي که در مسيري، اخلاص ندارد خيلي زياد است ولي با اين کثرت نمي شود دين را حاکم کرد.اين يک حقيقت است. بايد شناخت که آيا ما جزء اين دسته هستيم يا نه؟در تفسير آيات سوره آل عمران علامه طباطبايي حکايتي را ذکر مي کند:« زماني که يهوديان در اورشليم به ضعف و متلاشي شدن دچار شدند به کتاب شان تورات پرداختند. با اين توجه ديدند در تورات اشاره شده که پيامبر آخرالزمان قراراست در محلي بين «کوه احد» و «اير» ظهور کند و حکومت صالحان را پايه ريزي خواهد کرد. بعضي از قبيله هاي اورشليم از سرزمين شان حرکت کردند و به سرزمين شامات منطقه حجاز، شهري به نام يثرب آمدند وآنجا ماندگار شدند و دائم به مردم يثرب اين وعده را مي دادند که به زودي پيامبري ظهور خواهد کرد و مشرکين را نابود خواهد کرد و آنها غالب خواهند شد و دائماً منتظر ظهور پيامبر بودند. سالياني سپري شد و در طي اين سالها آنها تغيير کردند و در منطقه فدک، خيبر،بني قريظه و بني نظير براي خودشان مال وامکانات به دست آوردند. وقتي پيامبر به مدينه هجرت کرد، خطبه اي براي مردم يثرب خواند و همه را دعوت کرد اما يک دسته از کساني که با پيامبر مخالفت کردند همين يهوديان منتظر بودند، همين کساني که به رويکرد عميق و دروني دين نرسيده بودند و دنيازدگي در وجودشان رسوخ پيدا کرده بود.»
ياران واقعي امام زمان چه کساني هستند؟ کساني همانند عمار ياسر، خباب بن ارس،حبيب بن مظاهر و... حقيقت ياران امام زمان در ايمان آنها نهفته است و در قرآن از صفات مومنين زياد ياد شده است.بايد حقيقت ايمان را شناخت.

ايمان در لغت
 

ايمان از ريشه امن و امنيت است و به معناي يک اعتقاد راسخ که در زبان اظهار مي شود است، همچنين در اعتقاد قلبي ثبوت دارد و در اعمال انسان آشکار مي شود.امام علي (عليه السلام) مي فرمايد: ايمان گفتاري است که همراه آن گفتار، عمل وجود دارد.

مراحل ديانت
 

ديانت 4 مرحله دارد:1-اسلام(اقرار زباني)2-ايمان (اعتقاد قلبي عميق و عمل به ارکان دين)3-تقوا (پرهيز از شبهات، عمل به دستورات دين ،اعتقاد به غيبت)4-يقين(حقيقت و درجات آن را مشاهده مي کنند.)امام سجاد (عليه السلام)فرمودند:«در دوران غيبت ولي ما ، امام زمان،حضرت ياراني دارند که از ياران ما بهتر هستند.» سوال کردند چرا؟فرمودند:«آنها از ياران ما اهل بيت بالاترند چون ما را نديدند ولي به دستورات ما عمل کردند ما را با چشم ظاهر نديده با چشم چشم دل ديده و باور کردند.»(جلد 74 بحارالانوار).

اوصاف ياران امام زمان در قرآن
 

توحيد خالص:غير از خدا کسي را نمي شناسند و براي خدا بندگي مي کنند)فرقان /68).پيامبر فرمودند:بهترين ايمان به خدا، اين است که يقين بداني هرکجا باشي ،خدا با توست.
يقين تزلزل ناپذير:شک و دودلي در دل ياران حضرت راه ندارد (حجرات /15)
عاشق خدا هستند (مائده /54)
انفاق مي کنند با وجودي که خودشان نياز دارند.
اطاعت محض (توبه /71)،در کلامي امام صادق (عليه السلام)مي فرمايند:«ايمان اين است که از خدا اطاعت شود و معصيت خدا صورت نگيرد.»
در خوف و رجا هستند؛ از يک سو اميد به رحمت خدا دارند و از سوي ديگر احساس قصور مي کند. ياران امام زمان خوف عاقلانه و عاشقانه نسبت به خدا دارند(انفال /2) در معارف ديني و اخلاقي 3 نوع ترس مطرح مي شود، جبن، ترسي که به واسطه بي عقلي و بزدلي صورت مي گيرد. خوف :ترسي عاقلانه که به واسطه عقل و درايت است.خشيت :ترس عاشقانه، در سوره بقره آيه 218مي خوانيم: «مومنان کساني هستند که ايمان ثابت،هجرت از وطن،جهاد در راه خدا و اميد به رحمت خدا دارند.» حضرت علي (عليه السلام) مي فرمايند: «اهل دين علاماتي دارند، وقتي شب فرا مي رسد، چهره اش را بستر زمين قرار مي دهد...(يعني با اشک ريختن و خلوت کردن با خدا)». چنين کساني چون همه سرمايه شان خدا و بندگي خداست ، از فقر نمي ترسند(ترس در وجودشان معني ندارد، دنيا برايشان ارزش ندارد).
بسيار ذاکر خدا هستند، لحظه اي قرار ندارند و دائماً در ذکر خدا هستند.کساني که از ياد خدا غافل باشند ،زندگي پرمشقتي دارند (طه/124)
روحيه شکرگزاري دارند(ابراهيم /7)
عبادت عاشقانه :يعني غوطه ور شدن در عبادت با حضور قلب (سجده /15و16)
روحيه توکل:يعني خدا را وکيل در کارها قرار مي دهند (انفال/2)
رضاي در راه خدا:رضا از توکل بالاتر است ، زيرا راضي هستند به آنچه خدا مي داند.
اهل تسليم هستند:تسليم از رضا بالاتر است،چون ديگر منيت وجود ندارد،تسليم درگاه خدا هستند و صبورند(احزاب/36)
منبع : ماهنامه موج عصر شماره 13 و 14